Dankjewel, boodschapper.
Je kent het wel. Het genre mens dat jou het bloed onder de nagels vandaan haalt. Die typetjes waar je mesjogge van wordt. Je komt karakterkenmerken tegen die jou knettergek kunnen maken. Keer op keer loop je die irritante individu's frontaal tegen het lijf, lijkt het. Iets waar je helemaal niet om vraagt en toch gebeurt het. We kennen allemaal wel die allergieën aan bepaalde houdingen van mensen. Het tartende, waar we bij voorkeur omheen willen lopen. Waarom roert bepaald gedrag ons? Wat zegt die gevoeligheid over ons? Als we niet beseffen dat we in de buitenwereld te maken hebben met situaties of impulsen die slechts een spiegel zijn voor een proces dat zich binnenin afspeelt, blijven we ziende blind en horend doof voor wat onze zielenwereld nodig heeft. In blijven vasthangen in projecterend gedrag: Ik heb last van jouw gedrag en wil dat jij anders doet; vermijden we de zielenvraag naar zelfontwikkeling. Allergisch gedrag van anderen vraagt om halt te houden en aandacht te schenken aan missende schakels in ons. Als we het mechanisme van afstoten en aantrekken doorhebben, kunnen we van elke allergie buiten ons, een kwaliteit maken in onszelf. Als dat gebeurt, valt de allergie vanzelf weg. Het kernkwadrant van Ofman is een werkbaar model om de uitdaging te vinden in allergie.
Het kwadrant van Ofman is een instrument om jouw kracht via uitdaging te vinden. Het legt uit dat allergie een doorgeschoten kwaliteit is. We ergeren ons aan de doorgeschoten vorm omdat de tegenstelling ook bij ons doorschiet. In feite ergeren we ons via de andere aan iets dat doorschiet in onszelf. Alleen kan dat lastig zijn om aan te kijken. Simpel gezegd: als ik me erger aan iemand die te luid is, wil dat zeggen dat ik zelf te stil ben. Ofman legt uit dat als mijn allergie zelfzuchtig gedrag is, mijn valkuil onzelfzuchtig gedrag is. De kernkwaliteit die ik in mezelf kan ontwikkelen ligt in het midden tussen egoïsme en altruïsme: mezelf laten horen en zien, rekening houden met de andere èn met mezelf. Mijn uitdaging ligt in het ontwikkelen van assertiviteit. Ik toets die ontwikkeling aan mijn allergische reactie want hoe meer ik voor mezelf opkom, hou minder zijn assertief gedrag mij gaat storen. Ik kom dichter in de buurt van kwaliteiten die potentieel in ons beide aanwezig is: zelfbewustheid, zelfverzekerdheid en weerbaarheid. Het is de kloof tussen uitersten dat de allergie geeft, hoe dieper de kloof hoe groter de allergie. Balans is een natuurwet is en elke disbalans veroorzaakt een pijnprikkel die niet als straf bedoeld is, wel om ons aan te porren tot het vinden van een evenwicht. Wie doorschiet in zijn assertiviteit totdat het dwars of arrogant wordt, heeft evengoed een balans te hervinden door een zelf stapje terug te zetten uit het extreem links. Of die persoon daartoe bereid is, staat los van jou. Het is helemaal aan de ander om een valkuil aan te pakken of niet. De enige macht die we zelf kunnen uitoefenen is bewust worden van eigen gedrag en daar iets mee te doen, of niet. De enige zeggenschap is de beslissing die we zelf nemen in aanpak. De enige verantwoordelijkheid is onze manier van denken, voelen en handelen. Door hierin bij te sturen veranderen we niet de wereld, maar wel onze beleving van de wereld. En de dynamiek in relaties. Onlangs hoorde ik van een vriend dat hij zich mateloos had geërgerd aan een medereiziger tijdens een fietsreis, die bij elke tegenslag een lang gezicht trok, van een mug een olifant maakte. Nu ken ik die vriend in zijn tegenovergesteld gedrag. In zijn glitter & glans, in zijn schitter & schijn, in zijn onverwoestbaar positivisme haaks aan zwartkijkerij. De balans tussen beide doorgeschoten kwaliteiten ervaar ik als: gloedvol zijn zonder zich te verliezen in verrukking. Tegen de doemdenker zou hij kunnen zeggen: "Dankjewel boodschapper dat ik in jouw zuurpruim mijn lyrische kant kan zien, die in een tikkeltje overdreven optimisme niet graag stilstaat bij alles wat enigszins schimmig is.
En ik?
Ik ben een wegloper van moeilijke situaties, een ontwijker van ambetante mensen, een omzeiler van gedoe. Als ik niet oplet, gebeurt het dat ik confrontaties met man en macht vermijd. Ik ben graag in die bubbel met een vriendenkring aan vredelievers. In die comfortzone kan ik ontspannen. Af en toe heb ik mezelf een zetje te geven om het leven aan te gaan in alles wat er is, inclusief allergieën want daarvan leer ik het meest. Nu ik oefen in steviger in mijn fundament staan. Nu mijn Hara zich verstevigt en mijn territorium minder fluïde wordt, deins ik minder snel terug voor felle persoonlijkheden. Mijn allergie is duidelijk de opzichtige macho. Ik krijg kippenvel van mensen die alsmaar aan zichzelf denken. Die zodanig opvallen in teveel trammelant. Gewend zijn alle aandacht naar zich toe trekken of op gewetenloze wijze de baas spelen. Ik heb last van een pietje precies en buitensporig rationele mensen vervelen me. Van te strak en vooral saai word ik kriegelig.In zelfonderzoek leer ik gaandeweg mijn spiegels waarderen als groeikans om te rijpen in volwassenheid. Zolang iets mij prikkelt of iemand mij verveelt, ligt er een open opdracht in mijn takenbalk die mij uitnodigt te zeggen: "Dankjewel boodschapper dat je mij dwarszit want precies op die pijnplek mag ik zijn."
Zelfs de omgang met mijn grootste kwelling dat ongetwijfeld narcistisch gedrag is, bedaart in het uitspreken van een dankbetuiging naar de narcist. Bedankt voor jouw narcisme. Ik ben nog niet narcistisch genoeg om koelbloedig voor mezelf op te komen. Zolang ik me omvergeblazen voel door ikkigheid, hoe zit het met mijn Ik? En verder, dankjewel het planmatige dat ik via jou mijn chaos zie. Dankjewel rationele om mijn irrationele kant op te lichten. Dankjewel dominante om bewust te worden van mijn onderdanige. Dankjewel voor het luide daar waar ik te stil ben, voor het rotsvaste als spiegel van mijn liquide. Jullie nodigen mij uit tot groei.
Mademoiselle Marteaux