De Opruim-generatie.

Depression runs through a generation when the focus is achievement and status over self-awareness and sustainable relationships. Depression runs through a generation when young girls are taught to please and appease to meet the needs of others, and rewarded when they betray their own. Depression runs through a generation when young boys are taught that emotions make them weak and they must carry their suffering in silence. Depression runs through a generation when parents are so exhausted from working to make ends meet, that they barely have enough time for themselves, let alone their children. 

Dit aandoenlijk bericht stuurt ze vanuit haar kamer door. Ik zit ongestoord voor de haard te mijmeren. Een favoriet avondritueel; voor mij uit starend naar het vlammenspel. Dagindrukken versmelten in de gloed van het vuur. Gedachten smoren mee in de smook van de houtstapel. Warmte lost dingen op. Vuurmeditatie verlost me van vernikkelende gedachtestromen die mijn wezen verkleumen. Haar bericht suddert door in me. Het houtvuur brandt enkel nog op zichzelf. Die vier massieve zinnen vatten verder vuur in mijn hoofd. Ze ontvonken het gepieker. Gepeins dat mijn brein in het late uur ontvlamt, kan deze nacht flink ophitsen. 

Dus neem ik de trap naar boven. "Ik wil even met je praten", zeg ik. Eerder die week was ik onder de indruk van hoe mijn kinderen spreken over armoede. En ja, we hebben armoede gekend. In hun leeft een angst voort om tekort te komen want mama vindt moeilijk plek in het werkleven. Papa stoeit ermee. Ouders die elk op zichzelf vastliepen in overvolle rugzakjes, met ledigen als job van voorbije jaren. Deze week valt me op hoedanig leven met weinig op het netvlies van de kids gebrand staat, meer dan me lief is. Ik kan overweg met een sober leven zolang het gevoel van rijkdom in mij schittert. In het gevoel trouw te blijven aan wie ik ben, kan ik me rijk voelen. Ik voel me gefortuneerd als ik me verlos uit iets dat niet langer past. Welvarend ben ik in vriendschappen, weelderig in gezinshumor, welgesteld in tijd ervaren voor samenzijn, overvloedig in ontwikkelingskansen, vermogend in het herstellen van de band met mijn oorsprong. Toch ontken ik niet dat we armoede beleefden in karig materieel comfort en gebrek aan een zeker toekomstperspectief. Op school worden ze alle vier dagelijks geconfronteerd met welgestelde gezinnen in sjieke huizen met veel blingbling. Merkkleding, elk seizoen vernieuwd. Vliegreizen buitenom de zomervakantie. Wekelijks uiteten.

Enkele dagen terug huilde ze omdat haar bijbaan teveel van haar studietijd inneemt. Mijn dochter biecht op dat ze de helft van haar kledinggeld maandelijks overschrijft naar haar spaarrekening. "Ik wil niet arm zijn de dag dat ik van huis vertrek", klinkt ze bezorgd. Mijn zoon twijfelt begin schooljaar om te kiezen voor richting Sport omdat in het bedrijfsleven meer geld te verdienen valt; aldus bereid om zijn enthousiasme voor sport op te geven voor de richting Economie. Mijn jongere dochter barst in tranen uit na een logeerpartijtje bij een schoolvriendin die werkelijk baadt in een oceaan aan rijkom met vijf slaapkamers voor twee kinderen. Haar emotionele uitspatting: Zo wil ik niet meer leven! schudt me behoorlijk door elkaar. Hun geldangsten trekken aan alle alarmbellen van mijn alert brein. Ik mag enkele dagen met mezelf doorheen slierten en lianen van schaamte en schuld tot ik het licht weer zie. Ik beleef innerlijke rijkdom in leven met wat de dag brengt, in vertrouwen dat er altijd genoeg zal zijn. Ik besef dat deze beleving hoort bij een fase waar zij nog niet aan toe zijn. Een fase die misschien nooit komen zal, die enkel bij mij hoort. Zolang ik me herinner heb ik nooit verlangd naar luxe. Wat voor mij armoedig aanvoelde, waren periodes dat ik vastzat met mezelf in iets. In nare emoties die aankleefden, gedachten die mij teisterden of beslissingen die niet doorbraken, kon ik niet voluit leven. Dat was mijn gevoel van schaarste. Als kind al was mijn leven ingesteld op binnen. Mijn binnenleven is mijn vertrouwde plek. Die van buiten is altijd een uitdaging geweest. Hoe binnen met buiten verzoenen, is een klus die mij zoet houdt. Mijn kinderen porren mij aan om van dat buitenstuk werk te maken. Hun onvrede vraagt om een balans te vinden tussen binnen en buiten, zowel bij mij als bij hen, waar het brandpunt zit op het zichtbaar en tastbaar leven dat zich buiten afspeelt. Ze zijn gespitst op dat buitenleven. Ik heb drie kinderen die me van mijn 'verlichte' berg neerhalen naar die bewoonde vallei. En terecht. Want niet op die hoge spits speelt het leven zich af. Niet op die bergtop is de alledaagse realiteit. 

Vanavond maak ik tijd om met mijn dochter te praten over haar geldzorgen. Ik kan haar zeggen dat meer volwassenen in deze tijd stoeien. Ze gaan onderuit met rugzakjes aan generatieslang kwetsuur in deze tijd. Wie overeind blijft, beweert dat wie onderuit gaat een slapjanus is. Een verwend nest, liever lui dan moe. Dat hoor ik om me heen. Ik zie dat de meest gevoelige zielen eerst bezwijken in een levensmodus die mentaal (te) veeleisend is. Voelmensen willen wel, volgen niet meer. Ze zoeken hoe in het reine te komen met zichzelf. Dat legen van rugzakjes is een tijdrovend proces. Ze beslissen om niet (meer) te verdrinken in drank, zich niet (meer) vol te steken met pillen of zich niet (meer) te vermaken met oppervlakkigheden, zich niet (meer) te voeden met energie van anderen, niet (meer) te overleven. Of toch niet in die mate dat het hun weghoudt van grondige zelfreflecties. Ze hebben het lef om eigen schaduwen aan te kijken. Onze generatie kan in het vastlopen soms een poos niet meer deelnemen aan het werkleven. De gevoeligen vallen overduidelijk eerst. Kijken als eerste naar binnen en gaan daar grote kuis houden. Alle 30-plussers die gestrand zijn in overspanning zitten neer, raken geen stap meer vooruit met die loodzware rugzak noodgedwongen naast hun op de grond. Dan begint het leegkiepen, het vullen met inhoud dat gezond houdt. Ik zie het gezicht van mijn dochter opklaren. Eigenlijk zijn jullie de opruim-generatie, zegt ze spontaan. 

Natuurlijk had ik het graag anders gewild. Ik ken een vrouw van mijn leeftijd waarvan mama het opruimwerk als taak op zichzelf had genomen. Ze heeft nu net als haar moeder een bloeiende zaak in zelfontwikkeling. Ze kent innerlijke en uiterlijke rijkdom. In haar jeugd is ze door haar omgeving begeleid in de beste versie van haarzelf worden. De meeste veertigers die ik ken, zijn hun aangepaste versie aan het ombuigen na een opvoeding die goedbedoeld was maar niet altijd handig uitpakte. Zij zijn nu aan de beurt. Ik vertel haar in mijn woorden. Ik hoop dat dit opruimwerk meer dan alleen mezelf dient. Ik wens dat jullie net als ik gaan doorvoelen dat hèt allerbelangrijkste is om trouw te blijven aan wie je bent. Verlies je niet in de vraag om zodanig aan te passen dat je vergeet wie je bent of kiest voor dingen die niet bij je passen. Vorm een leven waar jij blij van wordt. Wat niet bij jou hoort, kost energie. Gun jezelf een 'Ja' vanuit de grond van je hart. Je hoeft niet te vechten tegen wat niet aansluit of te rebelleren tegen andere visies. Kies voor hetgeen wat bij je aansluit en wees daar ferm in. Leer goed communiceren over wat er in jou leeft. Spreek zo dat woorden vertrekken vanuit zelfonderzoek. Uit je op een verbindende manier dat voor allebei werkt. Wordt daar goed in, dat maakt het leven makkelijker. Heb je zin in keuvelen, kletsen, kwebbelen over niets of out of the blue iets geks te doen, dan mag dat de imperfectie zijn van ons menszijn. Wees mild voor jezelf, om mee te beginnen. Niet bang om fouten de maken. Maak gerust misstappen, geef je vooral dan een schoudertikje. Omarm jezelf als je compleet de mist ingaat. Leven hoeft niet streng te zijn, niet hard te gaan. Echt niet.

Ik wens dat je, net als ons, beter bewust bent van hoe jouw lichaam in elkaar zit. Aanvoelen wat het nodig heeft, daar gehoor aan geven. Ontdek hoe je energiehuishouding werkt en respecteer dat in eerste plaats. Ga verbindingen aan met anderen ook al wordt je hierin gekwetst want in verbinden zit een grote vreugde verborgen en tegelijk, verlies je jezelf niet in de andere. Jouw ruimte is heilig. Je hoeft niemand te plezieren. Neem je grenzen in acht; durf onbeschaamd Nee zeggen. Zorg eerst voor jezelf, dan kan je voor anderen zorgen. Reik uit naar buiten en ervaar. We zijn hier op aarde om te ervaren met alles wat ons gegeven is. Dat en nog meer is de taak van de opruim-generatie die jullie rugzakjes mee herinricht met handige tools die zoveel efficiënter zijn dan het verouderd gerei. Zelf-opoffering gaat er als oud religieus tuig als eerst uit. Je hoeft niet bang te zijn want als je straks werk kiest waar je echt achter kan staan, die jou een zinvol gevoel geeft in talenten die uitgeleefd kunnen, ben je sowiezo succesvol. Het succesvolle leeft nooit in schaarste, of het nu een villa bewoont of een boshut betrekt. Rijk kan zoveel zijn. Het spijt me dat ik jullie niet het rijk kon geven dat jullie zou geruststellen in het evenwicht tussen weelde dat onzichtbaar is maar wel voelbaar èn weelde dat simpelweg aangeraakt kan en met de ogen van gesnoept. Ik heb me verscholen op mijn berg. 

Mademoiselle Marteaux